Herpesi oral, i njohur ndryshe si “ftohje e pezmatuar” apo “ethe”, është një infeksion i shkaktuar nga virusi herpes simplex (HSV). Kjo gjendje kronike dhe e dhimbshme zakonisht zgjat një javë deri në 10 ditë dhe prek kryesisht buzët, gjuhën, pjesën e sipërme të gojës dhe mishrat e dhëmbëve.
Si përhapet virusi HSV?
Herpesi oral është shumë ngjitës dhe përhapet kryesisht nga kontakti lëkurë me lëkurë, si p.sh. gjatë një puthjeje ose përmes përdorimit të përbashkët të objekteve të kontaminuara (balsam për buzë, enë ngrënieje, brisk).
Dy format kryesore të virusit janë:
HSV-1 – më i zakonshëm në infeksionet orale
HSV-2 – kryesisht i lidhur me herpesin gjenital, por mund të prekë edhe gojën
Pasi të infektohet, një person mbetet bartës i virusit për gjithë jetën. Nëse virusi nuk është aktiv, ai qëndron në gjendje të fjetur në qelizat nervore, por mund të riaktivizohet nga faktorë të tillë si stresi, lodhja, ekspozimi ndaj diellit apo ulja e imunitetit.
Simptomat kryesore
Infeksioni fillestar është zakonisht më i rëndë dhe mund të shoqërohet me simptoma të ngjashme me gripin, si ethe, dhimbje koke dhe fryrje të nyjeve limfatike.
Infeksionet e përsëritura janë më të lehta, por shfaqen periodikisht. Simptomat përfshijnë:
Skuqje, ënjtje dhe ndjesi kruajtjeje në zonën e prekur
Flluska të dhimbshme të mbushura me lëng, që zakonisht shfaqen në buzë ose poshtë hundës
Çarja e flluskave dhe rrjedhja e lëngut ngjitës që përmban virusin
Formimi i koreve dhe shërimi i plagëve brenda 4-6 ditësh
Si trajtohet herpesi oral?
Megjithëse nuk ka një kurë përfundimtare për virusin HSV, trajtimi ndihmon në shkurtimin e kohëzgjatjes së simptomave dhe uljen e rrezikut të përhapjes. Opsionet e trajtimit përfshijnë:
Medikamente antivirale orale (si Aciclovir, Valaciclovir) – ndihmojnë në shërimin më të shpejtë dhe zvogëlojnë frekuencën e shpërthimeve të ardhshme.
Kremra antivirale – aplikohen drejtpërdrejt mbi plagët për të reduktuar dhimbjen dhe kohëzgjatjen e simptomave.
Përdorimi i antibiotikëve nëse zhvillohet një infeksion sekondar bakterial.
Mbajtja e zonës së infektuar të pastër dhe të thatë për të shmangur përhapjen e virusit.
Shmangia e prekjes së plagëve dhe larja e duarve pas kontaktit me to.
Si ta parandaloni përhapjen e herpesit oral?
Shmangni kontaktin e drejtpërdrejtë me personat që kanë plagë aktive.
Mos ndani objekte personale si gota, lugë, balsam për buzë ose brisk.
Forconi sistemin imunitar me një dietë të shëndetshme, gjumë të mjaftueshëm dhe shmangien e stresit.
Përdorni krem mbrojtës për buzët me SPF për të shmangur riaktivizimin nga rrezet e diellit.
Herpesi oral është një gjendje e zakonshme, por duke ndjekur masat parandaluese dhe trajtimet e duhura, mund të menaxhohet dhe të parandalohet përhapja e tij.
