10.5 C
Tiranë
Friday, December 5, 2025
spot_img

Jetë më e gjatë dhe më e shëndetshme pas të 50-ave: Çfarë tregojnë studimet më të fundit ndërkombëtare

Pas të 50-ave, çdo vendim që marrim për shëndetin bëhet më i rëndësishëm. Dhe ndërkohë që kjo mund të duket si një këshillë e zakonshme, kur ajo vjen e mbështetur nga mbi 120 studiues ndërkombëtarë dhe analiza të mbi 2 milionë njerëzve nga 39 vende, ajo merr një urgjencë të re dhe të padiskutueshme.

Zbulimet që ndryshojnë qasjen ndaj plakjes

Një studim i fundit i klinikes universitare Hamburg-Eppendorf (UKE), i botuar në prestigjiozen New England Journal of Medicine, tregon se shmangia e pesë faktorëve kryesorë të rrezikut (duhani, presioni i lartë i gjakut, diabeti, kolesteroli i lartë dhe mbipesha) ndikon drejtpërdrejt jo vetëm te jetëgjatësia, por edhe te vitet që kalohen pa sëmundje kardiovaskulare.
• Gratë që në moshën 50-vjeç nuk kishin asnjë nga këto faktorë, zhvilluan sëmundje kardiovaskulare mesatarisht 13.3 vjet më vonë dhe vdiqën 14.5 vjet më vonë sesa gratë me të gjithë faktorët e rrezikut.
• Burrat në të njëjtat kushte jetuan 10.6 vjet më gjatë pa sëmundje të zemrës dhe vdiqën 11.8 vjet më vonë.

Vetëm heqja dorë nga duhani ofron një përfitim të jashtëzakonshëm: 5.5 vjet jetë të shëndetshme shtesë për gratë dhe 4.8 vjet për burrat.

Presioni i gjakut – faktori kyç

Sipas Stefan Blankenberg, drejtor i qendrës për zemrën dhe enët e gjakut në UKE, faktori që ndikon më shumë në jetëgjatësinë e shëndetshme është kontrolli i presionit të gjakut. Edhe nëse ndryshimi i stilit të jetesës ndodh në moshën 55-60 vjeç, ndikimi pozitiv është i ndjeshëm.

Demenca dhe parkinsoni – sfidat e plakjes moderne

Paralelisht me sëmundjet kardiovaskulare, demenca dhe parkinsoni po kthehen në sfidat më të mëdha shëndetësore të moshës së tretë:
• 1.4 milionë njerëz vuajnë nga demenca në Gjermani, sipas Institutit Robert Koch. Prevalenca rritet ndjeshëm me moshën: mbi 6.9% e të moshuarve mbi 65 vjeç janë të prekur.
• 300.000 persona janë diagnostikuar me parkinson, me një përhapje më të madhe tek burrat, dhe me rritje të ndjeshme pas moshës 65 vjeç.

Të dyja këto sëmundje janë të pashërueshme aktualisht, por parandalimi dhe vonimi i shfaqjes së tyre lidhet ngushtë me të njëjtët faktorë: stili i jetesës, kontrolli i diabetit, tensionit dhe mbipeshës.

Mesazhi përfundimtar: Kujdesi ndaj vetes nuk ka moshë

Përmirësimi i stilit të jetesës nuk është kurrë vonë. Nëse jeni pas të 50-ave, çdo ndryshim i vogël ka potencialin për të zgjatur jetën tuaj dhe për ta bërë atë më cilësore. Tani është momenti për të lënë duhanin, për të ulur kolesterolin, për të ruajtur një peshë të shëndetshme dhe për të mbajtur nën kontroll tensionin. Trupi juaj do t’ju falënderojë – me më shumë vite dhe më shumë jetë në ato vite.

Artikuj të Tjera

Komento

Ju lutemi shkruani komentin tuaj!
Ju lutem shkruani emrin tuaj këtu

POSTIMET E FUNDIT

Arsenal armësh dhe drogë në makinë: Policia e Tiranës arreston dy persona, njëri me...

0
Policia e Tiranës ka finalizuar një operacion të suksesshëm ndaj armëmbajtjes pa leje dhe shpërndarjes së lëndëve narkotike, duke vënë në pranga dy shtetas....

Arrestohet 50-vjeçari shqiptar që vrau bashkëshorten në Itali – u gjet i plagosur rëndë,...

0
Nazif Muslija, 50-vjeçari shqiptar nga Maqedonia e Veriut, i akuzuar për vrasjen e bashkëshortes së tij, Sadjide Muslija, është vënë në pranga nga autoritetet...

Horoskopi ditor, e Premte, 5 Dhjetor 2025

0
Dashi Dita sjell energji të mira për punët praktike. Do ndihesh më i/e fokusuar dhe i/e vendosur. Në marrëdhënie, komunikimi bëhet më i drejtpërdrejtë dhe...

Parashikimi i motit, e Premte, 5 Dhjetor 2025

0
Shqipëria do të përballet me kushte tipike dimri — mot i ftohtë, me vranësira dhe reshje të mundshme, sidomos në zonat e ultësirës dhe...

‘Baba, ndalo bombardimet në Kiev’, Vajza e fshehtë e Putinit, Luiza Rozova, përballet me...

0
Luiza Rozova, 22 vjeç, e cila konsiderohet vajza e fshehtë e Vladimir Putinit, është përballur me një intervistë të pakëndshme në rrugët e Parisit...