Kryetarja e Gjykatës Kushtetuese, Holta Zaçaj, përballet me një debat institucional lidhur me përfundimin e mandatit të saj më 10 mars 2025. Ndërkohë që Gjykata e Lartë ka nisur procedurat për të shpallur vendin vakant, Zaçaj ka shprehur qëndrimin e saj duke iu drejtuar Komisionit të Venecias për interpretim, duke krijuar një situatë të pasigurt.
Debati mbi vakancën dhe qëndrimi i Zaçajt
Gjykata e Lartë ka konfirmuar mbarimin e mandatit të Zaçajt, duke nisur procesin për të pranuar aplikime për vendin e saj. Nga ana tjetër, Zaçaj ka dhënë sinjale se nuk do të largohet pa një interpretim të qartë, duke sjellë në vëmendje problematikat institucionale në respektimin e Kushtetutës.
Paaftësia institucionale: Komentet e Roland Lamit
Profesori i shkencave politike, Roland Lami, ka theksuar se situata aktuale pasqyron paaftësinë e institucioneve për të zbatuar Kushtetutën. Ai përmendi rastin “Xhaçka” si një shembull të precedentëve të rrezikshëm, duke vënë në dukje se Kuvendi dhe Gjykata Kushtetuese kanë dështuar të respektojnë detyrimet kushtetuese. Sipas tij:
•Rasti “Xhaçka”: Mocionet për përputhshmërinë kushtetuese u refuzuan nga Kuvendi, duke krijuar një precedent të debatueshëm.
•Interpretimi i mandatit të Zaçajt: Sjellja e institucioneve krijon pasiguri ligjore dhe minon besueshmërinë e sistemit.
Ndikimi dhe hapat e mëtejshëm
Përballja mes institucioneve në këtë çështje pasqyron sfidat në vendosjen e standardeve kushtetuese dhe traditave parlamentare. Përfundimi i kësaj situate do të varet nga interpretimi i Komisionit të Venecias dhe veprimet e mëtejshme të Kuvendit dhe institucioneve të tjera.
Kjo ngjarje ka rëndësi jo vetëm për funksionimin e Gjykatës Kushtetuese, por edhe për stabilitetin institucional dhe respektimin e Kushtetutës në Shqipëri.