SHBA-ja dhe fitorja e Trumpit në fokusin e samitit të Bashkësisë Politike Evropian
Në samitin e fundit të Bashkësisë Politike Evropiane (EPG) në Budapest, fokusi ishte kryesisht tek ndikimi i fitores së Donald Trump në politikën transatlantike. Fitorja e Trumpit në zgjedhjet presidenciale të SHBA-së ka ndryshuar qasjen e liderëve evropianë, të cilët tani po përpiqen të ruajnë marrëdhënie pozitive me SHBA-në. Kjo qasje vjen nga ndjeshmëria e Trump ndaj lavdërimeve dhe marrëdhënieve personale, duke bërë që shumë nga krerët e shteteve të Evropës të vlerësojnë fushatën dhe suksesin e tij “historik”.
Në këtë samit, liderët evropianë si presidenti francez Emmanuel Macron dhe presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky e bënë të qartë qëndrimin e tyre për një partneritet të fortë transatlantik, edhe pse Trump ka qenë kritik ndaj financimit të mbrojtjes së vendeve të NATO-s që nuk plotësojnë kushtet e traktatit. Sekretari i ri i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, po ashtu shprehu optimizëm për bashkëpunimin me Trump në ruajtjen e paqes dhe forcimit të aleancës përmes rritjes së buxheteve ushtarake.
Ndërsa Emmanuel Macron theksoi nevojën që Evropa të ndërtojë autonominë e saj strategjike dhe të mos mbështetet vetëm tek SHBA-ja për mbrojtje, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, paralajmëroi që liderët evropianë të mos reagojnë me impuls ndaj ndryshimeve politike në SHBA, duke theksuar se fitorja e Trumpit mund të shërbejë për t’i bërë më të vetëdijshëm evropianët për përgjegjësitë e tyre.
Ndikimi në Politikën Evropiane dhe Kriza e Qeverisë Gjermane
Kriza e qeverisë gjermane nuk ishte temë qendrore në Budapest, pasi liderët evropianë u fokusuan më shumë në qëndrueshmërinë e marrëdhënieve me SHBA-në. Megjithatë, liderët evropianë konsideruan këtë një proces normal demokratik. Kriza politike dhe mundësitë e reja për ndryshime po përballen gjithashtu në Belgjikë, Austri dhe Irlandë, ndërsa në Francë, shumicat e qeverisjes janë të ndryshueshme. Ndryshimet në qeverinë gjermane, për presidenten e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen, janë një proces që nuk rrezikon stabilitetin e BE-së, duke nënvizuar forcën e unitetit të shteteve anëtare për të përballuar sfidat e përbashkëta.
Forumi i Bashkësisë Politike Evropiane (EPG): Hapësira e Dialogut Strategjik
EPG u krijua në vitin 2022 me nismën e Francës si një platformë për shkëmbimin e ideve dhe strategjive ndërmjet vendeve të BE-së dhe atyre që janë jashtë saj, duke përfshirë kandidatë për anëtarësim në BE si edhe vende të tjera që nuk dëshirojnë të bëhen pjesë e Unionit. Qëllimi i forumit është krijimi i një hapësire për të diskutuar çështjet e sigurisë dhe politikës kontinentale pa marrë vendime zyrtare, duke e bërë atë një platformë për kontaktet shoqërore dhe diskutimet strategjike mbi sfidat globale.
Sipas Steven Blockmans nga CEPS, EPG është një mundësi për “intimitet strategjik” mes liderëve politikë të Evropës, ku ata mund të ndajnë mendime në mënyrë të lirë pa udhëzime të rrepta dhe të përqendrohen në ndërtimin e një qasje të përbashkët për çështjet që shqetësojnë kontinentin.
