Në epokën e elektricitetit artificial – nga turbinat deri te reaktorët bërthamorë – është lehtë të harrojmë se përpjekjet e para për ta kuptuar rrymën nisën nga natyra vetë. Prej vëzhgimeve të Thalesit mbi elektricitetin statik, tek frymëzimi që ngjalat elektrike i dhanë Alessandro Voltës për shpikjen e baterisë, historia e elektricitetit është e lidhur ngushtë me botën biologjike.
Një zbulim i ri e forcon edhe më shumë këtë lidhje. Një studim i botuar në revistën Applied and Environmental Microbiology prezanton një bakter të ri bioelektrik, të quajtur Ca. Electrothrix yaqonensis, i zbuluar në bregun qendror të Oregonit. Ky “bakter kabel” është ndërtuar nga qeliza në formë shufre, të bashkuara në vargje që mund të shtrihen deri në disa centimetra – një gjatësi e jashtëzakonshme për mikroorganizmat.
Një organizëm i vogël me potencial të madh
Sipas studiuesit Cheng Li nga Universiteti Shtetëror i Oregonit, kjo specie është e veçantë për strukturën e saj – përfshirë rrudha të theksuara dhe fibra superpërcuese të ndërtuara nga proteina me bazë nikeli. Kjo e bën bakterin jo vetëm interesant për studim, por edhe me potencial praktik të jashtëzakonshëm.
Një ndihmës për mjedisin dhe teknologjinë
Bakteret si Ca. Electrothrix yaqonensis mund të përdoren për të pastruar ndotësit nga sedimentet përmes transferimit të elektroneve – një proces që ka ndikim të drejtpërdrejtë në pastrimin e mjedisit, sidomos në zonat industriale. Dhe kjo nuk është e gjitha: proteina e tij përçuese prej nikeli mund të frymëzojë zhvillimin e pajisjeve të reja bioelektronike.
⸻
Nga bretkosat tek bioelektronika – një cikël që rifillon
Në një kohë kur pastrimi i mjedisit dhe përparimet teknologjike janë prioritete globale, ky bakter i vogël mund të bëhet një lojtar i madh. Historia e elektricitetit, e nisur me kuriozitetin e grekëve të lashtë për qelizat e gjalla, vazhdon sot me shkencëtarë që eksplorojnë bakteret për zgjidhje të gjelbra dhe inovative.