Policia e Elbasanit ka njoftuar se zjarri i shpërthyer mëngjesin e sotëm (9 Nëntor) në fushën e mbetjeve është shuar, ndërsa janë nisur hetimet paraprake për zbardhjen e shkakut të tij. Sipas njoftimit të bërë të ditur nga autoritetet, dyshohet se shkaku i rënies së zjarrit ka qenë një shkëndijë e krijuar nga përbërja e mbetjeve, pa specifikuar ndonjë element teknik që e ka shkaktuar këtë reaksion. Dyshimet janë përqendruar te nxehtësia e lartë që krijohet nga vetë mbetjet dhe çlirimi i gazrave, duke krijuar një reaksion kimik që ka sjellë zjarrin. Ngjarja ka ndodhur në landfillin e Elbasanit, një zonë që ndodhet pranë inceneratorit të qytetit, duke shkaktuar jo vetëm ndotje mjedisore dhe erë të padurueshme, por edhe një rrezik për jetët e banorëve të kësaj zone.
“Sot në mëngjes ka rënë zjarr në pikën për grumbullimin e mbetjeve, në fshatin Katund i Ri. Shërbimet e Policisë kanë shkuar menjëherë në vendngjarje, ndërkohë që shërbimet zjarrfikëse kanë bërë të mundur neutralizimin dhe shuarjen e zjarrit. Paraprakisht dyshohet se zjarri ka rënë nga një shkëndijë e krijuar si pasojë e përbërjes së mbetjeve. Grupi hetimor vijon të punën për të përcaktuar shkakun e saktë të rënies së zjarrit”, tha policia.
Në vendngjarje janë drejtuar edhe përfaqësues të opozitës lokale, si kryetari i Partisë Demokratike (PD), Bledi Himçi, deputeti i zonës Qani Xhafa, dhe anëtarë të Këshillit Bashkiak. Ata kanë akuzuar kryebashkiakun Gledjan Llatja se ka urdhëruar zjarrvënien e qëllimshme me qëllim mbulimin e vjedhjeve që po ndodhin lidhur me menaxhimin e inceneratorit. Himçi ka kërkuar hetime të thelluara nga SPAK për të zbardhur përmasat e korrupsionit dhe për të verifikuar nëse inceneratori ka punuar siç është parashikuar dhe nëse ai është blerë i ri apo i përdorur. Sipas tij, inceneratori, i cili ka punuar vetëm për tre muaj, ka kaluar në funksionimin e landfillit dhe tashmë ndodhen skandale të tjera financiare që janë përfshirë në këtë proces.
Kjo zjarrvënie është e qëllimshme, e vendosur nga vetë Bashkia Elbasan. Padiskutim është vendosur ditë të shtune, kur institucionet janë pushim, mediat janë pushim në përgjithësi, që të kishte sensibilizim sa më të pakët. U vendos në mes të natës, ku temperaturat janë më të ulëta sesa gjatë ditës, jemi në periudhë vjeshte, ku s’ka temperatura të larta. Pra jemi para një zjarrvënie të qëllimshme. Kjo zjarrvënie është caktuar me urdhër të posaçëm të kryetarit të Bashkisë Elbasan, por edhe nga instanca të tjera. Dhe që duan të mbulojnë vjedhjen që ndodh çdo ditë në incenerator, inceneratori ka punuar vetëm 3 muaj, e gjatë gjithë kohës që ne flasim kjo fushë është kthyer në venddepozitim, pra në landfill të mirëfilltë. Mali me plehra ka marrë përmasa dhe për të ulur sasinë e mbetjeve i vihet flaka”, tha Himçi.
Himçi ka theksuar se qytetarët e Elbasanit po paguajnë taksa për incenerimin e mbetjeve, por në fakt ato grumbullohen dhe digjen në landfill, ndërsa inceneratori nuk është duke realizuar funksionin e tij. Ai e ka cilësuar situatën si një “vjedhje të hapur”, duke ngritur pyetje se ku po shkojnë paratë e qytetarëve për incinerimin e mbetjeve. Kreu i PD-së ka kërkuar ndërhyrje të menjëhershme nga SPAK dhe autoritetet për të hetuar të gjithë përgjegjësit për këtë situatë.
Deputeti i PD-së, Qani Xhafa, ka reaguar po ashtu dhe ka theksuar dështimin e qeverisë për menaxhimin e mbetjeve në Shqipëri, duke e quajtur inceneratorin e Elbasanit të vjetruar dhe të dështuar. Xhafa ka theksuar se ky incenerator është i vitit 1970 dhe është kthyer në një problem mjedisor të madh për qytetin e Elbasanit, ndërsa kërkoi që ai të zëvendësohet me një incenerator modern, i cili do të trajtojë mbetjet siç duhet. Po ashtu, Xhafa ka kërkuar zhvendosjen e landfillit të Elbasanit dhe të Fierit në zona më të largëta nga qendrat e banuara, për të parandaluar rrezikimin e jetës së banorëve dhe ndotjen e mjedisit.
“Sot i gjithë Elbasani është gdhirë nën ajrin toksik të këtyre mbetjeve. Askush s’ia ka për borxh, kur qytetarët elbasanas paguajnë 25 euro për ton dhe e paguajnë për incenerim, kurse këtu ka vetëm landfillim (grumbullim). Kjo është vjedhje e hapur, ku shkojnë gjithë ato lekë, ndaj digjen sot këto plehra, për të justifikuar bashkëpunimin që bëhet gjoja në emër të një inceneratori që s’punoi kurrë, inceneratori fantazëm. Sigurisht ka shumë çështje penale në SPAK për inceneratorin, por vjedhja vazhdon akoma më shumë dhe nuk është më në nivelin e vjedhjes së ministrit të atëhershëm, sot vjedhja është maksimale, ku janë përfshirë shumë e shumë njerëz. I bëj thirrje SPAK-ut të nisi një hetim kryesisht, pikërisht për këtë gjë. Situata këtu është skandaloze, jemi para një krimi mjedisor, vjedhjeje të madhe, megavjedhje që i ndodh jo vetëm bashkisë së Elbasanit, por edhe të tjerave, që edhe ato paguajnë 25 euro për tonë për incenerim, kur incenerim nuk ka”, shpjegoi kreu i PD-së.
Himçi ka ngritur shqetësimin se inceneratori i Elbasanit nuk është blerë si i ri, por mund të jetë një makineri e përdorur dhe e amortizuar, duke kërkuar që autoritetet të japin sqarime për këtë çështje. Ai ka përmendur se ky incenerator ka pasur disa probleme teknike që kanë shtyrë periudhën e funksionimit dhe ka theksuar se ky dështim është i një natyre të rëndë. Për më tepër, ai ka akuzuar kryebashkiakun dhe autoritetet e tjera për injorimin e shqetësimeve të qytetarëve dhe ka ngritur akuzat për një neodiktaturë, ku qytetarët janë të frikësuar të kërkojnë të drejtat e tyre, pasi ankesa e tyre është shpërfillur vazhdimisht nga institucionet.
Gjithashtu, Xhafa ka folur për ndodhitë e ditës së djeshme, ku ka debatuar me ministren Mirela Kumbaro në Komisionin e Buxhetit për inceneratorët dhe ka kritikuar qeverinë për dështimin e menaxhimit të mbetjeve, duke theksuar se inceneratori i Elbasanit ka dështuar të kryejë funksionin për të cilin është paguar. Ai ka bërë thirrje për hetime të mëtejshme për inceneratorin dhe për administratën që menaxhon landfillin, duke kërkuar që të merren masa për të zgjidhur këtë situatë dhe për të mbrojtur mjedisin.
Përfundimisht, të dy politikanët, Himçi dhe Xhafa, kanë kërkuar ndërhyrjen e menjëhershme të prokurorisë për të hetuar situatën dhe për të zbardhur çdo formë korrupsioni dhe vjedhjeje që mund të ketë ndodhur gjatë menaxhimit të mbetjeve dhe inceneratorëve. Ata kanë theksuar se situata është kritike dhe kërkojnë zgjidhje urgjente për të parandaluar katastrofa të mëtejshme mjedisore dhe për të mbrojtur interesat e qytetarëve të Elbasanit dhe të gjithë Shqipërisë.
