Presidenti rus, Vladimir Putin, ka ofruar zgjatjen e traktatit New START, marrëveshjes së vetme aktuale për kontrollin e armëve bërthamore mes Moskës dhe Uashingtonit, e cila pritet të skadojë në shkurt të vitit 2026.

Duke folur më 22 shtator në një takim me këshilltarët e tij të Këshillit të Sigurisë, Putin tha se lejimi i skadimit të traktatit do të kishte pasoja negative për stabilitetin global. “Rusia është e gatshme të vazhdojë t’iu përmbahet kufizimeve kryesore të traktatit edhe për një vit pas 5 shkurtit 2026,” deklaroi ai, duke shtuar se kjo do të ishte e zbatueshme vetëm nëse edhe SHBA-ja vepron njësoj.

Traktati New START u nënshkrua në Pragë më 2010 nga presidentët Barack Obama dhe Dmitry Medvedev dhe kufizon secilin vend të ketë jo më shumë se 1.550 koka bërthamore të dislokuara dhe 700 raketa dhe bombardues të dislokuara. Ai gjithashtu parasheh inspektime në terren për të verifikuar zbatimin e marrëveshjes. Rusia i pezulloi inspektimet në gusht 2022, pas përkeqësimit të marrëdhënieve me SHBA-në pas nisjes së pushtimit rus të Ukrainës.

Megjithatë, Moska ka theksuar vazhdimisht se do të respektojë kufizimet mbi arsenalet bërthamore, edhe pas pezullimit të pjesëmarrjes së saj në pakt. Traktatet e tjera dypalëshe për kontrollin e armëve kanë kolapsuar për shkak të mosmarrëveshjeve mes Moskës dhe Uashingtonit.

Që nga ardhja e Donald Trump në presidencë, Rusia ka shfaqur gatishmëri për rifillimin e dialogut bërthamor, duke sugjeruar edhe mundësinë e një marrëveshjeje të re para bisedimeve të nisura në Alaskë në gusht 2025.

Ende nuk ka reagim të drejtpërdrejtë nga Uashingtoni mbi deklaratën e Putinit, megjithëse Trump ka sugjeruar që bisedimet për reduktimin e armëve bërthamore të përfshijnë edhe Kinën, që e konsideron si kërcënimin më të madh strategjik për SHBA-në. Ai ka theksuar gjithashtu se diskutimet për arsenalet bërthamore duhet të zhvillohen pas arritjes së një marrëveshjeje për Ukrainën.