Ministrja e Jashtme e Gjermanisë, Annalena Baerbock, bëri një deklaratë të rëndësishme gjatë samitit në Pragë, ku theksoi se diskutimi për përdorimin e armëve perëndimore në Rusi është i gabuar. Ajo vuri në dukje se thelbi i çështjes është mbrojtja nga sulmet ruse dhe se e drejta ndërkombëtare është e qartë për këtë: “E drejta ndërkombëtare bën të qartë se mund t’i zmbrapsësh sulmet.” Pra, nuk është çështja nëse dhe si armët perëndimore të përdoren në Rusi, por për mbrojtjen e Ukrainës nga sulmet.

SHBA e Gjermania lejuan përdorimin e armëve të tyre kundër objektivave ushtarake në Rusi, por vetëm për Kharkivin. Këtë e lejon e drejta për mbrojtje që rrjedh nga nga e drejta ndërkombëtare, u tha nga NATO në Pragë.

Reagimi nga Kievi pas vendimit të Uashingtonit dhe Berlinit erdhi menjëherë. Zëdhënësi i presidentit, Serhii Nykyforov tha, se “kjo do të rrisë ndjeshëm aftësinë tonë të mbrohemi pas sulmeve masive ruse”. Më parë presidenti amerikan, Joe Biden, kancelari, Olaf Scholz në Berlin dhe shtete të tjera të NATO-s në takimin jozyrtar të ministrave të Jashtëm në Pragë kishin bërë të ditur, se Ukraina të paktën në zonën e Kharkivit mund të qëllojë me armë perëndimore kundër pozicioneve ushtarake në Rusi.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, deklaroi se Ukraina po vepron në përputhje me Kartën e OKB-së dhe se shtetet e NATO-s kanë të drejtën ta ndihmojnë Ukrainën me të gjitha mjetet në vetëmbrojtje. Stoltenberg hodhi poshtë kërcënimet e Rusisë, duke nënvizuar të drejtën e Ukrainës për të zmbrapsur sulmet.

Përshtatja e Situatës me Betejën

Sekretari Amerikan i Shtetit, Anthony Blinken, theksoi rëndësinë e përshtatjes së situatës me betejën në zonën e Kharkivit, duke theksuar se sulmet ruse duhet të zmbrapsen. Ai tha se perëndimi i ka dhënë Ukrainës armë që mund të godasin me një rreze veprimi 40-60 km në brendësi të Rusisë për të luftuar pozicionet dhe depo armësh ruse.

Pozicioni i Ekspertëve dhe Kufizimet e Armëve

Eksperti Ondrej Dityrch nga Instituti i BE për Studimet e Sigurisë shprehu se zhvillimi aktual është një përgjigje e duhur për situatën në Kharkiv, duke theksuar se perëndimi duhet të gjejë një balancë të vështirë. Sipas tij, shtetet tani po thonë se nuk ka kufizime të tjera veç të drejtës ndërkombëtare. Ndërkohë, përdorimi i raketave me rreze më të gjatë veprimi nga prodhimi amerikan dhe britanik nuk është lejuar ende.

Ushtarët Perëndimorë në Ukrainë?

Ministrat e NATO-s diskutuan edhe për mundësinë e dërgimit të instruktorëve ushtarakë perëndimorë në Ukrainë. Presidenti francez, Emmanuel Macron, paralajmëroi se javën që vjen do të bëhen të ditura plane konkrete për këtë. Edhe pse ushtarë francezë dhe britanikë ndihmojnë në shërbimin dhe programimin e raketave, për këtë nuk ka konfirmime zyrtare. Asnjë vend i NATO-s nuk planifikon të dërgojë trupa luftarake në Ukrainë.

Kritikat nga Viktor Orban

Kryeministri hungarez, Viktor Orban, kritikoi NATO-n për angazhimin e saj në Ukrainë, duke thënë se po rrezikon një luftë botërore dhe duke e krahasuar situatën me një zjarrfikës që përpiqet të shuajë zjarrin me flakëhedhës. Orban, i cili ruan marrëdhënie të mira me Kremlinin, ka një qëndrim më të rezervuar ndaj ndërhyrjes në konflikt.

Deklaratat e Annalena Baerbock dhe Jens Stoltenberg, së bashku me diskutimet në NATO, tregojnë një përkushtim të fortë për mbrojtjen e Ukrainës në përputhje me të drejtën ndërkombëtare. Ndërkohë, perëndimi po përpiqet të gjejë një balancë mes ndihmës për Ukrainën dhe shmangies së përshkallëzimit të konfliktit. Ndihma ushtarake dhe trajnimet mbeten thelbësore për përpjekjet mbrojtëse të Ukrainës, ndërsa diskutimet për një paketë të re ndihme financiare dhe ushtarake vazhdojnë.