13.5 C
Tiranë
Saturday, September 21, 2024
spot_img

E Premtja e 13-të: Mitet, historiku dhe bestytnitë që i shoqërojnë këtë ditë

Frika nga e premtja e 13-të është një nga bestytnitë më të përhapura në kulturat perëndimore, veçanërisht në vendet anglo-saksone. Për disa, kjo datë është simbol i fatkeqësisë dhe e shoqëruar me ngjarje të ndryshme mitologjike e historike që kanë ndihmuar në krijimin e saj si një ditë e frikshme. Besëtytnia rreth së premtes së 13-të është një fenomen i përzier midis frikës nga numri 13 dhe vetë ditës së premte.

Një nga arsyet kryesore për ekzistencën e këtij supersticioni është numri 13, i cili në shumë kultura konsiderohet si i pafat. Për shembull, Juda Iskarioti, tradhtari i Jezusit, ishte i 13-ti në Darkën e Fundit, një fakt që ka ndikuar në perceptimin e këtij numri si negativ. Një tjetër shembull vjen nga mitologjia skandinave, ku gjysmëperëndia Loki, që përfaqësonte forcën e kaosit dhe shkatërrimit, ishte i 13-ti që mbërriti i paftuar në një banket të perëndive. Në këtë mënyrë, numri 13 filloi të shihej si ogurzi dhe i rrezikshëm.

Por çfarë e bën këtë numër edhe më të frikshëm është kombinimi i tij me të premten, një ditë që në disa kultura perëndimore është shoqëruar gjithashtu me fatkeqësi. Për shumë njerëz të besimit të krishterë, e premtja përfaqëson ditën kur Jezusi u kryqëzua, duke i dhënë kësaj dite një domethënie të rëndë. Për më tepër, në të kaluarën, në Britaninë e Madhe, varjet publike zakonisht kryheshin të premteve, duke përforcuar ndjenjën e trishtimit dhe frikës që lidhet me këtë ditë.

Përveç këtyre besimeve fetare dhe kulturore, historia na ofron disa shembuj të tjerë që kanë ndihmuar në konsolidimin e së premtes së 13-të si një ditë të pafat. Një nga ngjarjet më të njohura është arrestimi i Kalorësve Templarë nga Mbreti Filip i Francës, më 13 tetor 1307, një e premte që solli fundin e një prej urdhrave më të fuqishëm të Mesjetës. Po ashtu, më 13 shtator 1940, në një të premte, nazistët bombarduan Pallatin Buckingham gjatë Luftës së Dytë Botërore. Një tjetër ngjarje tragjike është cikloni që shkatërroi Bangladeshin më 13 nëntor 1970, duke shkaktuar humbje të mëdha në jetë njerëzore. Po ashtu, një nga krizat më të mëdha financiare në histori ndodhi më 13 tetor 1989, duke rritur edhe më shumë reputacionin negativ të kësaj dite.

Sigurisht, është e rëndësishme të theksohet se dhjetëra mijëra ngjarje historike kanë ndodhur në data të tjera, duke përfshirë fillimin e luftërave botërore dhe sulmet terroriste, kështu që nuk është e drejtë të lidhim ekskluzivisht të premten e 13-të me fatkeqësitë. Një anekdotë që i kundërshton këto bestytni lidhet me Daz Baxter, një banor i Nju Jorkut, i cili në vitin 1976 vendosi të qëndronte në shtëpi nga frika e të premtes së 13-të. Megjithatë, ai humbi jetën kur dyshemeja e ndërtesës së tij u shemb, duke treguar se fati i keq mund të ndodhë kudo dhe në çdo kohë.

Megjithëse shumë njerëz e shohin të premten e 13-të si një ditë të pafat, për disa të tjerë ajo mund të sjellë përfitime të papritura. Për ata që nuk i lejojnë vetes të ndikohet nga bestytnitë, kjo ditë shpesh ofron mundësi të mira në treg, si për udhëtime ashtu edhe për dasma, pasi shumë njerëz i shmangin këto aktivitete nga frika e së premtes së 13-të. Kështu, çmimet mund të jenë më të ulëta dhe oferta më e madhe për ata që nuk kanë frikë nga mitet. Për më tepër, për shkak se shumë njerëz zgjedhin të mos dal

Artikuj të Tjera

Komento

Ju lutemi shkruani komentin tuaj!
Ju lutem shkruani emrin tuaj këtu

POSTIMET E FUNDIT