Pas shpërthimit të kanalin Ibër-Lepenc në Zubin Potok më 29 nëntor, të gjithë faktorët ndërkombëtarë, përfshirë Departamentin e Shtetit të SHBA-ve, Bashkimin Evropian dhe QUINT, e dënuan këtë akt dhe kërkuan hetim urgjent. Ngjarja shkaktoi dëme të mëdha në infrastrukturën e Kosovës, duke kërcënuar furnizimin me ujë dhe energji elektrike. Autoritetet e Kosovës e kanë cilësuar këtë si një “akt terrorist”, duke akuzuar Serbinë për përfshirje në sulm. Ministri i Punëve të Brendshme të Kosovës, Xhelal Sveçla, njoftoi se janë arrestuar tetë të dyshuar dhe janë konfiskuar armë dhe eksplozivë. Kryeministri Albin Kurti dhe presidentja Vjosa Osmani kanë kërkuar hetime ndërkombëtare dhe kanë njoftuar se do të kërkojnë leje nga KFOR për të dërguar Forcat e Sigurisë së Kosovës në veri, por kërkesa u refuzua nga KFOR-i, i cili tashmë kishte dërguar forcat e tij për të siguruar zonën.
Reagimi i Bashkësisë Ndërkombëtare
Përfaqësues të Bashkimit Evropian dhe Departamentit të Shtetit të SHBA-së kanë dënuar këtë akt dhe kanë shprehur mbështetje për autoritetet e Kosovës. Shefi i diplomacisë së BE-së, Josep Borrell, bëri thirrje për hetim të thellë të incidentit. Në anën tjetër, presidenti serb, Aleksandër Vuçiç, ka hedhur poshtë çdo akuzë lidhur me përfshirjen e Serbisë në sulm, duke e quajtur shpërthimin si një ngjarje të papritur, por një ditë më vonë ai mbajti një konferencë për mediat për të komentuar situatën.
Pasojat për Dialogun dhe Marrëdhëniet Rajonale
Ky shpërthim ka pasur ndikim të menjëhershëm në procesin e dialogut ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, i cili është në ngecje për një kohë të gjatë. Hulumtuesi Milosh Pavkoviç nga Qendra për Politika Evropiane thotë se ky incident do të përkeqësojë më tej bllokimin e dialogut dhe do të shtojë tensionet mes Beogradit dhe Prishtinës. Ai thekson se ky akt mund të shërbejë si një justifikim shtesë për autoritetet e Kosovës për të shmangur pjesëmarrjen në bisedimet me Serbinë dhe për të refuzuar çdo avancim në dialog.
Serbia në Pozitë të Vështirë
Pavkoviç thekson se ky incident është një goditje e mëtejshme për imazhin e Serbisë në sytë e bashkësisë ndërkombëtare. Dëmet që shkaktoi shpërthimi janë parë nga Prishtina si një vazhdimësi e ngjarjeve të dhunshme si ato në Banjskë, duke e vënë Beogradin në një pozicion të vështirë për të mbrojtur qëndrimet e tij. Incidenti ka rritur edhe më shumë kritikat ndaj Serbisë nga Bashkimi Evropian dhe SHBA-të, duke ushqyer qëndrimet antiserbe në kryeqytetet e Evropës dhe në Uashington.
Mëtej, dialogu dhe stabiliteti rajonal mbeten të tensionuar, me mundësinë që ky incident të ndikojë negativisht në mundësinë e arritjes së një marrëveshjeje ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës.