Kombet e Bashkuara miratuan më 22 shtator një “Pakt për të Ardhmen” që synon të adresojë sfidat e shumta të shekullit, nga konfliktet te ndryshimet klimatike dhe të drejtat e njeriut, pavarësisht kundërshtimeve të minutës së fundit nga një grup vendesh të udhëhequra nga Rusia. Sekretari i Përgjithshëm, Antonio Guterres, i cili organizoi “Samitin për të Ardhmen”, e cilësoi këtë si një “mundësi që vjen një herë në një gjeneratë” për të rishkruar historinë njerëzore duke nxitur bashkëpunimin ndërkombëtar.
Si një akt hapës për javën e nivelit të lartë të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së, që fillon më 24 shtator, dhjetëra kryetarë shtetesh dhe qeverish u mblodhën për nënshkrimin e tekstit. Udhëheqësit u zotuan të forcojnë sistemin multilateral për të “mbajtur ritmin me një botë që po ndryshon” dhe për të “mbrojtur nevojat dhe interesat e brezave të tanishëm dhe të ardhshëm” përballë “krizave të vazhdueshme”. Dokumenti përmban 56 “veprime”, duke përfshirë angazhimet për multilateralizëm, mbrojtjen e Kartës së OKB-së dhe ruajtjen e paqes.
Ai gjithashtu bën thirrje për reforma në institucionet financiare ndërkombëtare dhe në Këshillin e Sigurimit të OKB-së, së bashku me përpjekjet e ripërtërira për të luftuar ndryshimet klimatike, për të promovuar çarmatimin dhe për të udhëhequr zhvillimin e inteligjencës artificiale. Miratimi i tekstit u përball me një vonesë të shkurtër kur zëvendësministri i Jashtëm i Rusisë, Sergey Vershinin, paraqiti një amendament që theksonte “parimin e mosndërhyrjes në punët e brendshme të shteteve”. Megjithatë, ky amendament u hodh poshtë me shumicë dërrmuese.
Gjatë negociatave, Guterres kishte nxitur kombet të tregojnë “vizion” dhe “guxim”, duke bërë thirrje për “ambicie maksimale” për të forcuar institucionet ndërkombëtare. Megjithatë, disa diplomatë shprehën zhgënjim me përmbajtjen e tekstit, duke e përshkruar atë si “të vakët” dhe “zhgënjyes”.
Lufta kundër ngrohjes globale ishte një nga pikat e debatit në negociata. Disa referenca për “tranzicionin” nga karburantet fosile ishin zhdukur nga drafti i mëparshëm, por më vonë u rikthyen. Pavarësisht kritikave, pakti përfaqëson një mundësi për të pohuar angazhimin ndaj multilateralizmit, duke theksuar nevojën për të rindërtuar besimin midis Veriut dhe Jugut Global.
Vendet në zhvillim kanë kërkuar angazhime konkrete për reformimin e institucioneve financiare ndërkombëtare, duke synuar qasje më të lehtë në financime preferenciale, sidomos në kontekstin e ndryshimeve klimatike. Teksti përmban “angazhime të rëndësishme për drejtësi ekonomike dhe reformimin e arkitekturës financiare ndërkombëtare”, sipas Human Rights Watch (HRW), e cila gjithashtu e lavdëroi fokusin në të drejtat e njeriut.
Megjithatë, udhëheqësit botërorë duhet të tregojnë se janë të gatshëm të veprojnë për të mbrojtur të drejtat e njeriut, tha Louis Charbonneau nga HRW. Pavarësisht se pakti dhe anekset e tij nuk janë ligjërisht obliguese, çështja e zbatimit mbetet shqetësuese, duke pasur parasysh shkeljet e vazhdueshme të parimeve themelore.
“Detyra jonë e ardhshme është t’u japim jetë atyre, për t’i kthyer fjalët në veprime,” tha Guterres.
