Media franceze “Courrier des Balkans” i ka kushtuar një artikull të detajuar Presidentit serb Aleksandër Vuçiç dhe kryeministrit shqiptar Edi Rama. Në këtë artikull, theksohet lidhja e fortë e kryeministrit Rama me rrjetet e krimit të organizuar dhe trafikut të drogës. Artikulli gjithashtu vë në dukje se “kampet e ngritura nga Italia në Shqipëri për emigrantët janë një mënyrë për të treguar se si Italia dominon shtetin shqiptar.”
“Edi Rama, lidhjet e të cilit janë tepër të dukshme me rrjetet e krimit të organizuar dhe trafikut të drogës, duhet gjithmonë të bëhet i dobishëm për fqinjin e tij të madh, duke përsëritur se Italia do të jetë në gjendje të llogarisë gjithmonë te Shqipëria,” theksohet në artikull. Më tej, “Roma mbështetet në Tiranë, ashtu si llogaritet në një shërbëtor të cilin e dominon, pasi i njeh arratisjet dhe trazirat e tij. Askush nuk mund t’i konsiderojë të barabartë shërbëtorët e tyre, banorët e një hapësire të nënshtruar, rojet e një zone të rënies.”
Një tjetër çështje që ngre media franceze është marrëveshja e emigrantëve mes Italisë dhe Shqipërisë, e cila fillimisht u kritikua nga disa vende të Bashkimit Evropian. Megjithatë, në shkrim vihet në dukje se këto shtete evropiane kanë filluar ta mbështesin këtë nismë për të hequr emigrantët nga “kurrizet” e tyre.
Marrëveshja e lidhur një vit më parë mes kryeministrit shqiptar Edi Rama dhe homologes së tij italiane Giorgia Meloni, e cila u konsiderua autoritare dhe të korruptuar, fillimisht u kritikua nga vendet e tjera anëtare të Bashkimit Evropian, por më vonë u mbështet nga to. Presidentja e riemëruar e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, madje theksoi nevojën për të marrë “mësime” nga shembulli shqiptar duke propozuar përgjithësimin e “qendërve të kthimit”, që në thelb janë qendra të paraburgimit dhe dëbimit jashtë kufijve të Bashkimit Evropian.
“Ku do të vendosen këto ‘qendër’? Në Tunizi ndoshta, edhe në Libi, ndërsa Turqia, që nga marrëveshja e arritur në 2016 me Bashkimin Evropian, tashmë ka ‘misionin’ e mbajtjes së mërgimtarëve sirianë në këmbim të parave të forta evropiane. Për pjesën tjetër, ‘nyjet’ e ardhshme do të shfaqen në vendet e Ballkanit, si Bosnje-Hercegovinë, Serbi apo Mal të Zi,” theksohet në artikull.
Sipas medias franceze, Serbia dhe Shqipëria, të udhëhequra nga liderë të korruptuar dhe autoritarë si Vuçiç dhe Rama, kanë hyrë në marrëveshje që i shërbejnë interesave të fuqive më të mëdha evropiane, si Italia dhe Gjermania, duke bërë kompromise që dëmtojnë interesat kombëtare të vendeve të tyre. Kuvendi i Serbisë, për shembull, i dha dritën jeshile shfrytëzimit të litiumit, duke lënë mënjanë argumentet e ambientalistëve dhe opozitës. Litiumi, si mineral i rëndësishëm për ekonominë globale dhe procesin e “dekarbonizimit,” ka shkaktuar debat të ashpër.
“Formula mashtruese e ‘tranzicionit të gjelbër’ konsiston në dëshirën për të zhvendosur njerëzimin nga Charybdis në Scylla. Nga Charybdis e lëndëve djegëse fosile, të plaçkitur gjatë dy shekujve të parë të ‘revolucionit industrial’, në Scylla e nxjerrjes së minierave. Ne e dimë se pasojat e ndjekjes gjithnjë e më intensive të mineraleve do të kenë pasoja edhe më të rënda dhe shkatërruese se ato të shfrytëzimit të qymyrit dhe naftës.”
“Jo vetëm që nuk ekzistojnë miniera ‘të pastra’, por ato janë gjithnjë e më ‘të pista’ dhe shkatërruese, sepse përqendrimi i xeheve të kërkuara po dobësohet, duke kërkuar gjithnjë e më shumë kantiere kolosale, si dhe këtë e tregoi Celia Izoard në librin e saj mbi nxitimin e minierave në shekullin e 21-të. Depozita e Jadarit, në Serbinë perëndimore, sigurisht që ka një shkallë interesante përqendrimi, por rezervat e përgjithshme të vendit janë sigurisht më pak të rëndësishme se ato të Gjermanisë, apo edhe të Francës.”
Megjithatë, shfrytëzimi i mundshëm i litiumit përballet me rezistencë të fortë në këto dy vende. “Prandaj është e nevojshme të zhvillohet nxjerrja e tij në vendet ku do të ndeshet me më pak kundërshtime dhe periferia e dominuar e Bashkimit Evropian që përbën Ballkanin Perëndimor plotëson të gjitha kushtet e kërkuara. Nga njëra anë, ata janë afër qendrave të ekonomisë evropiane – prodhuesit gjermanë të makinave e bënë të qartë këtë kur shoqëruan kancelarin Scholz në Beograd korrikun e kaluar.”
Më pas, liderët e këtyre vendeve, duke filluar nga autokrati serb Vuçiç, janë “të lidhur” me premtimin për integrim evropian. Ky premtim, në fakt, i detyron vetëm ata që besojnë në të, ose pretendojnë se besojnë në të, duke filluar nga këta liderë ballkanikë që i kanë përsëritur opinionit të tyre publik prej vitesh, madje dekadash, se do t’i “përgatitnin” vendet e tyre për këtë epifani të lavdishme.
“Prandaj, ata nuk mund të marrin rrezikun e hyrjes në konflikt me Bashkimin. Liderët evropianë, nga ana e tyre, nuk kanë iluzione për korrupsionin moral dhe politik të këtyre liderëve ballkanikë, por ata vetëm mund të gëzohen, sepse kjo u jep atyre shumë kontroll mbi ta. Vuçiç dhe të tjerët i mbetet vetëm të pretendojnë se shkatërrimi i rajoneve të tëra të Serbisë do të ishte ‘një hap më shumë’ drejt së ardhmes së ndritur evropiane…”
Megjithatë, është e vetëkuptueshme se shndërrimi i Serbisë në një koloni minerare të Evropës është i papajtueshëm me asnjë perspektivë evropiane të vendit. “Nëse serbët do t’i bashkoheshin Unionit në vitet e ardhshme, ata me të vërtetë mund të kundërshtonin shkatërrimin e vendit të tyre.” E njëjta gjë vlen edhe për pritjen e mërgimtarëve që Evropa nuk i do. “Më 16 tetor, qendrat italiane të Shëngjinit dhe Gjadrës, të ‘zhvendosura’ në Shqipëri, pritën mysafirët e tyre të parë; gjashtëmbëdhjetë refugjatë u kapën në brigjet e Lampedusa dhe u dërguan me shpenzime të mëdha në portin e Adriatikut,” përfundon artikulli.
