Shkencëtarët sapo kanë dhënë një përgjigje për një nga misteret më të mëdha gjeologjike të kohës sonë — mungesën e një pjese të madhe të kores së Tokës, të njohur si “Mospërputhja e Madhe”. Ky fenomen u vu re për herë të parë në vitin 1869 në Kanionin e Madh të Arizonës dhe është i lidhur me boshllëqet në të dhënat sedimentare, ku mosha e shkëmbinjve ndryshon ndjeshëm.
Sipas një studimi të ri të udhëhequr nga Dr. Brenhin Keller nga Qendra e Gjeokronologjisë në Berkeley, arsyeja kryesore për këtë mungesë është erozioni i thellë i shkaktuar nga akullnajat gjatë periudhës së njohur si “Toka në formë topi dëbore”, kur planeti ishte pothuajse krejtësisht i mbuluar me akull.
Ekspertët vlerësojnë se rreth 3-5 kilometra shkëmbinj sedimentarë janë gërryer dhe zhdukur nga sipërfaqja globale gjatë kësaj periudhe, duke lënë një boshllëk të madh në regjistrat gjeologjikë. Kjo sasi e humbur përbën rreth një miliard kilometra kub material, një volum i jashtëzakonshëm që shpjegon mungesën e dëshmive të pritura në shtresat sedimentare të Tokës.
Studimi gjithashtu ofron prova të forta nga izotopet e hafniumit dhe oksigjenit në kristalet e shkëmbinjve, që konfirmojnë gërryerjen në temperatura shumë të ulëta, tipike për epokën akullnajore.
Një tjetër implikim i rëndësishëm i kësaj zbulimi është shpjegimi pse kratere asteroidësh më të vjetër se 700 milionë vjet janë shumë të rrallë — shumë prej tyre janë zhdukur nga proceset e gërryerjes së fortë.
Sa i përket vendndodhjes aktuale të këtyre shkëmbinjve të zhdukur, shkencëtarët argumentojnë se ata janë transportuar dhe depozituar në shtresat sedimentare të fundeve detare nga erozioni i akullnajat.
Ky zbulim ndryshon rrënjësisht kuptimin tonë për historinë gjeologjike të Tokës dhe tregon fuqinë e jashtëzakonshme të proceseve natyrore në modelimin e sipërfaqes planetare.






