11.5 C
Tiranë
Friday, December 5, 2025
spot_img

Zbulohet shkaku i “Mospërputhjes së Madhe” në kores së Tokës: Erëzimi akullnajor ka zhdukur kilometrat e shkëmbinjve të lashtë

Shkencëtarët sapo kanë dhënë një përgjigje për një nga misteret më të mëdha gjeologjike të kohës sonë — mungesën e një pjese të madhe të kores së Tokës, të njohur si “Mospërputhja e Madhe”. Ky fenomen u vu re për herë të parë në vitin 1869 në Kanionin e Madh të Arizonës dhe është i lidhur me boshllëqet në të dhënat sedimentare, ku mosha e shkëmbinjve ndryshon ndjeshëm.

Sipas një studimi të ri të udhëhequr nga Dr. Brenhin Keller nga Qendra e Gjeokronologjisë në Berkeley, arsyeja kryesore për këtë mungesë është erozioni i thellë i shkaktuar nga akullnajat gjatë periudhës së njohur si “Toka në formë topi dëbore”, kur planeti ishte pothuajse krejtësisht i mbuluar me akull.

Ekspertët vlerësojnë se rreth 3-5 kilometra shkëmbinj sedimentarë janë gërryer dhe zhdukur nga sipërfaqja globale gjatë kësaj periudhe, duke lënë një boshllëk të madh në regjistrat gjeologjikë. Kjo sasi e humbur përbën rreth një miliard kilometra kub material, një volum i jashtëzakonshëm që shpjegon mungesën e dëshmive të pritura në shtresat sedimentare të Tokës.

Studimi gjithashtu ofron prova të forta nga izotopet e hafniumit dhe oksigjenit në kristalet e shkëmbinjve, që konfirmojnë gërryerjen në temperatura shumë të ulëta, tipike për epokën akullnajore.

Një tjetër implikim i rëndësishëm i kësaj zbulimi është shpjegimi pse kratere asteroidësh më të vjetër se 700 milionë vjet janë shumë të rrallë — shumë prej tyre janë zhdukur nga proceset e gërryerjes së fortë.

Sa i përket vendndodhjes aktuale të këtyre shkëmbinjve të zhdukur, shkencëtarët argumentojnë se ata janë transportuar dhe depozituar në shtresat sedimentare të fundeve detare nga erozioni i akullnajat.

Ky zbulim ndryshon rrënjësisht kuptimin tonë për historinë gjeologjike të Tokës dhe tregon fuqinë e jashtëzakonshme të proceseve natyrore në modelimin e sipërfaqes planetare.

Artikuj të Tjera

Komento

Ju lutemi shkruani komentin tuaj!
Ju lutem shkruani emrin tuaj këtu

POSTIMET E FUNDIT

Arsenal armësh dhe drogë në makinë: Policia e Tiranës arreston dy persona, njëri me...

0
Policia e Tiranës ka finalizuar një operacion të suksesshëm ndaj armëmbajtjes pa leje dhe shpërndarjes së lëndëve narkotike, duke vënë në pranga dy shtetas....

Arrestohet 50-vjeçari shqiptar që vrau bashkëshorten në Itali – u gjet i plagosur rëndë,...

0
Nazif Muslija, 50-vjeçari shqiptar nga Maqedonia e Veriut, i akuzuar për vrasjen e bashkëshortes së tij, Sadjide Muslija, është vënë në pranga nga autoritetet...

Horoskopi ditor, e Premte, 5 Dhjetor 2025

0
Dashi Dita sjell energji të mira për punët praktike. Do ndihesh më i/e fokusuar dhe i/e vendosur. Në marrëdhënie, komunikimi bëhet më i drejtpërdrejtë dhe...

Parashikimi i motit, e Premte, 5 Dhjetor 2025

0
Shqipëria do të përballet me kushte tipike dimri — mot i ftohtë, me vranësira dhe reshje të mundshme, sidomos në zonat e ultësirës dhe...

‘Baba, ndalo bombardimet në Kiev’, Vajza e fshehtë e Putinit, Luiza Rozova, përballet me...

0
Luiza Rozova, 22 vjeç, e cila konsiderohet vajza e fshehtë e Vladimir Putinit, është përballur me një intervistë të pakëndshme në rrugët e Parisit...