Një 27-vjeçare shqiptare i ka dhënë fund jetës në qelinë e burgut, pas një lufte të gjatë me varësinë nga droga. Fytyra delikate e Donatella Hodo fsheh humnerën nga e cila nuk ka arritur të dalë kurrë. Por shëmbëlltyra e saj është drama e të gjithëve, madje edhe gjyqtarit që duhej të merrej me rikuperimin e saj.

Gjykatësi Vincenzo Semeraro, 63 vjeç, e lë mënjanë Kodin Penal. Ai merr një stilolaps dhe një letër dhe shkruan një letër me zemër, e cila lexohet gjatë varrimit. “Më fal Donatella, me vdekjen tënde edhe unë dështova”.

Doktor Semeraro, fjalët tuaja janë të rënda. Pse thoni se edhe ju dështuat?
Sepse kur një vajzë 27-vjeçare vdes në burg do të thotë se i gjithë sistemi ka dështuar. Gjyqësori i mbikëqyrjes është një ingranazh themelor, kështu që tani kam shumë peshë brenda meje.

E njihnit mirë Donatellën?
Sigurisht. E kisha parë të shkonte në burg në moshën 21-vjeçare, për vjedhje dhe krime të tjera të vogla. Ajo tashmë kishte një histori të rëndë varësie, me një histori personale dramatike për shumë arsye. Ajo situatë më goditi. Ajo kishte një personalitet shumë të brishtë, por e fshehu këtë brishtësi pas një korace. Kishte një karakter që mund të dukej i vështirë, irritues, por nuk ishte ashtu. Ne duhej të punonim shumë për të, t’i kushtonim kohë dhe durim.”

Realisht, çfarë mund të kishit bërë më shumë?

Unë nuk e di saktësisht se çfarë, por e di se mund të bëhej më shumë: ndoshta ta mbanim një gjysmë ore shtesë kur vinte në intervista, ose ndoshta dy fjalë të tjera ngushëllimi. Kam shumë hipoteza, por nuk kam nëse e gjithë kjo do të kishte ndihmuar.

Por a kishte qenë ndonjëherë kjo vajzë në komunitet?
Po, e këshillova të aplikonte. Marsin e kaluar arriti të hynte në një nga këto struktura duke konvertuar dënimin, por në maj ishte sërish në burg.

Si ka mundësi? Cfare ndodhi?
Kur u ktheva në institut në qershor, ajo kërkoi të më shihte dhe më tregoi një histori mosmarrëveshjesh me operatorët e atij komuniteti. Ajo kishte thyer rregullat dhe ato ishin ashpërsuar. Përballë murit të ngritur pothuajse menjëherë, ajo vendosi të arratiset, për t’u riarrestuar menjëherë pas kësaj. Pas 16 vitesh si magjistrat ruajtjeje mund të them se periudha e parë e hyrjes në komunitet është delikate dhe e vështirë. Për një të varur nga droga do të thotë të vihet para pasqyrës dhe të fillojë të punoje për problemet.

Pas 16 vitesh duhet të keni parë shumë histori si ajo e Donatelës. Pse ju preku kjo deri në atë pikë sa të shkruani një letër faljeje?
“Të punosh me të burgosur do të thotë të flasësh me ta, t’i njohësh. Ka raste që marrin më shumë dhe raste që marrin më pak. Dhe unë nuk flas për rastet thjesht si dosje. Këta janë njerëz, jetë. Donatella ishte e dashuruar me Leon , i dashuri i saj. Ajo shpresonte aq shumë të dilte për ta rigjetur. Të burgosur të tjerë që i kisha marrë për zemër kanë ndryshuar jetën e tyre dhe janë riintegruar në shoqëri. Me të nuk ia kam dalë dhe kjo më bën të vuaj.

Letra juaj mund të interpretohet edhe si një kritikë e fortë ndaj sistemit të burgjeve. Nuk e beson?
Unë mendoj se burgu, ashtu siç është, është krijuar për burrat dhe jo për gratë. Sepse ai ka tendencë të përmbajë dhunë dhe agresion, të cilat janë karakteristika tipike të burrave. Një burg i përshtatur për gratë duhet të eksplorojë më shumë sferën emocionale, por në Itali nuk ka një gjë të tillë. Këtu, po, gratë barazohen me burrat, por është një gabim. Gruaja në burg është një subjekt dyfish i dobët: do të kishte nevojë për mbrojtje më të madhe.