Presidenti rus Vladimir Putin ka nënshkruar një ligj të ri që autorizon krijimin e një aplikacioni shtetëror për mesazhe, i cili do të integrohet me shërbimet qeveritare dhe do të shërbejë si alternativë ndaj platformave të njohura ndërkombëtare si WhatsApp dhe Telegram.
Ky hap vjen në kuadër të një përpjekjeje të vazhdueshme të Moskës për të ndërtuar atë që autoritetet e quajnë “sovranitet dixhital”, duke reduktuar varësinë nga teknologjitë perëndimore dhe duke promovuar platformat vendase. Kjo politikë është intensifikuar që prej shkurtit 2022, kur Rusia pushtoi Ukrainën dhe shumë kompani teknologjike ndërkombëtare u tërhoqën nga tregu rus.
Sipas ligjvënësve rusë, aplikacioni i ri do të ofrojë funksione që, sipas tyre, nuk ekzistojnë në WhatsApp apo Telegram dhe do të jetë i integruar me sistemet e e-qeverisjes, duke lejuar qytetarët të komunikojnë drejtpërdrejt me institucionet shtetërore.
Por kritikët paralajmërojnë për rreziqe serioze ndaj privatësisë dhe lirive personale. Ekspertët e të drejtave dixhitale kanë shprehur shqetësime se aplikacioni i ri mund të përdoret për mbikëqyrje shtetërore të komunikimeve private dhe për të ndëshkuar zërat kritikë.
Mikhail Klimaryov, drejtor i Shoqërisë për Mbrojtjen e Internetit, një organizatë ruse që mbron të drejtat në internet, ka deklaruar se pritet që autoritetet ruse të ngadalësojnë artificialisht qasjen në WhatsApp dhe Telegram, në mënyrë që të nxisin përdoruesit të kalojnë në platformën shtetërore.
Nuk është hera e parë që Rusia përpiqet të ndërtojë alternativa të brendshme ndaj platformave të huaja – më herët, përpjekje të tilla përfshinin rrjetin social VKontakte, motorin e kërkimit Yandex dhe shfletuesin Sputnik.
Megjithatë, suksesi i këtyre platformave të kontrolluara nga shteti në zëvendësimin e aplikacioneve të njohura ndërkombëtare është i diskutueshëm, sidomos në një shoqëri ku përdoruesit janë të lidhur ngushtë me teknologjitë globale dhe e vlerësojnë anonimitetin dhe lirinë e shprehjes.