14.5 C
Tiranë
Saturday, February 15, 2025
spot_img

Si e vërtetoi eksperimenti i Hafele dhe Keating Teorinë e Relativitetit të Einstein

Teoria e relativitetit special e Albert Einstein, e publikuar në vitin 1905, ndryshoi përgjithmonë perceptimin tonë mbi hapësirën dhe kohën. Një nga parashikimet më të habitshme të kësaj teorie është zgjerimi i kohës, fenomeni sipas të cilit një objekt që lëviz me shpejtësi të lartë do të përjetojë kohën më ngadalë sesa një vëzhgues i palëvizshëm.

Ky koncept u vërtetua eksperimentalisht në vitin 1971 nga dy shkencëtarë, Joseph Hafele dhe Richard Keating, të cilët realizuan një eksperiment me tre orë atomike jashtëzakonisht të sakta. Njërën prej orëve e lanë në një aeroport si pikë referimi, ndërsa dy të tjerat i morën në udhëtime ajrore në drejtime të kundërta rreth Tokës.

•Gjatë fluturimit në drejtim të lindjes (në të njëjtin drejtim me rrotullimin e Tokës), ora atomike që udhëtoi rezultoi 59 miliardë të sekondës pas orës së palëvizshme.

•Gjatë fluturimit në drejtim të perëndimit (kundër rrotullimit të Tokës), ora udhëtuese rezultoi 273 miliardë të sekondës përpara.

Ky eksperiment konfirmoi me saktësi të jashtëzakonshme parashikimet e teorisë së relativitetit, duke dëshmuar se koha nuk është absolute, por ndikohet nga lëvizja dhe graviteti.

Në terma praktikë, kjo do të thotë se nëse një person fluturon nga Shqipëria për në SHBA dhe një tjetër për në Australi, ai që shkon në Australi do të plaket pak më ngadalë për shkak të efekteve të relativitetit – megjithëse ky ndryshim është aq i vogël, sa është i padukshëm për njeriun.

Eksperimenti i Hafele dhe Keating është një nga dëshmitë më të forta se si relativiteti ndikon në jetën tonë, madje edhe në teknologji, siç është sistemi GPS, i cili llogarit zgjerimin e kohës për të siguruar saktësinë e vendndodhjes.

Artikuj të Tjera

Komento

Ju lutemi shkruani komentin tuaj!
Ju lutem shkruani emrin tuaj këtu

POSTIMET E FUNDIT