Londër – Një zbulim mahnitës nga një ekip ndërkombëtar shkencëtarësh, i udhëhequr nga British Antarctic Survey, ka hedhur dritë mbi një peizazh të zhdukur të Tokës dhe ka ringjallur shqetësimet për të ardhmen klimatike të planetit. Në fundin e Detit të Veriut janë identifikuar gjurmë kolosale të lëna nga ajsbergë, të cilët lundruan në ato ujëra rreth 18.000 vjet më parë, në përfundim të Epokës së fundit të Akullit.
Duke përdorur të dhëna sizmike që fillimisht ishin mbledhur për kërkime nafte dhe gazi, shkencëtarët zbuluan brazda të thella të fshehura nën disa metra sedimente detare. Këto shenja janë shkaktuar nga ajsbergë të mëdhenj që u shkëputën nga shtresa e trashë e akullit që dikur mbulonte Britaninë dhe Skandinavinë.
Në atë kohë, niveli i detit ishte shumë më i ulët se sot, dhe pjesa jugore e Detit të Veriut ishte tokë e thatë, duke lidhur Britaninë me Evropën kontinentale. Pikërisht mbi këtë terren u formuan ajsbergët, të cilët më pas rrëshqitën drejt veriut, duke gdhendur gjurmë që ruhen ende sot.
Interesante është se, sipas studiuesve, gjurmët e ajsbergëve bëhen më të ngushta dhe më të dredhura sa më shumë i afrohen veriut. Kjo tregon se rritja e temperaturave shkaktonte shpërbërjen graduale të tyre, një proces i ngjashëm me atë që po ndodh sot në Antarktidë, siç dëshmohet nga shembulli i ajsbergut A68a, që filloi të çahej në vitin 2021.
Sipas studiuesve, ky zbulim ndihmon në përmirësimin e modeleve shkencore që parashikojnë shkrirjen e akujve në Groenlandë dhe Antarktidë, duke ndihmuar gjithashtu në kuptimin e rreziqeve që lidhen me rritjen e nivelit të detit në dekadat e ardhshme.
“Ajo që ndodhi 18 mijë vjet më parë është një paralajmërim i qartë për atë që mund të ndodhë përsëri në një të ardhme të afërt, nëse ngrohja globale vazhdon me këtë ritëm,” paralajmëruan shkencëtarët në një deklaratë për media.
Zbulimi është publikuar në një revistë shkencore ndërkombëtare dhe konsiderohet si një nga dëshmitë më të fuqishme të ndërlidhjes mes të kaluarës klimatike dhe sfidave të së ardhmes.